Κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας του δίσκου «Θέλω να τα πω», οι σχέσεις του Άκη Πάνου με τον Γιώργο Νταλάρα, επιδεινώνονταν συνεχώς, με αποτέλεσμα, στη φάση της ηχοληψίας του ομώνυμου τραγουδιού, να αποχωρήσει ο Άκης Πάνου από το στούντιο της Κολούμπια.
Ο Άκης αναστατώθηκε πάρα πολύ όταν, λίγους μήνες αργότερα, κυκλοφόρησε ένας διπλός δίσκος ηχογραφημένος κατά τη διάρκεια των εμφανίσεων του Νταλάρα στον «Ορφέα», με τον γενικό τίτλο «Τα τραγούδια μου»!
Στο συγκεκριμένο άλμπουμ, περιέχονταν χωρίς την άδεια του Άκη δύο τραγούδια του, το «Θέλω να τα πω» και το «Χαροκόπου 1942-1953 (στις παράγκες)», γνωστότερο ως «Εφτά νομά- σ’ ένα δωμά-», μαζί με άλλα 27 τραγούδια διαφόρων δημιουργών. Με αυτή την ενέργεια, σύμφωνα με τον Άκη, πρώτον, παραβιαζόταν η δεδηλωμένη επιθυμία του να μην συγχέονται τα δικά του τραγούδια με άλλων συνθετών σε δίσκους-compilation. Δεύτερον, αποδυναμωνόταν η εμπορικότητα του «Θέλω να τα πω» (με την απόσπαση των δύο γνωστότερων τραγουδιών) και περιορίζονταν τα ποσοστά από τα οποία αποκλειστικά ζούσε ο Άκης (2/27 του συνόλου, σε αντίθεση με το εκατό τοις εκατό του «Θέλω να τα πω») και, τρίτον, βάζοντας τα τραγούδια κάτω από τον παραπλανητικό τίτλο «Τα τραγούδια μου», ενισχυόταν η σφαλερή εντύπωση ότι τα τραγούδια ανήκουν στον τραγουδιστή και όχι, πνευματικά, ηθικά, νομικά και οικονομικά, στο δημιουργό τους.
Όπως είναι ευκόλως αντιληπτό, ο Άκης Πάνου είχε το σθένος να υπερασπιστεί το δίκιο του, αλλά δεν είχε πάντα τις δυνατότητες και τα μέσα που χρειάζονταν για να διεξάγει συνεχώς ατέρμονες μάχες.
Ενδεικτικό το απόσπασμα από τη μακροσκελή ανοιχτή επιστολή του κορυφαίου λαϊκού συνθέτη Ακη Πάνου στον Μάκη Μάτσα (όπως δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Ντέφι», τ. 2, σελ. 18, στις αρχές του 1982):
Ακης Πάνου πρός Μάκη Μάτσα...για Νταλάρα
«Ξέρεις τι ήταν για μένα ο Γιωργάκης ο Νταράλας προτού κάνω δουλειά μαζί του;
Ηταν το καλό, σεμνό παιδί του φτωχοδιαβόλου του φίλου μου του Λουκά και της κ. Σουλτάνας. Ενα παιδί που κατέβαζε τα μάτια όταν σου μίλαγε και κοκκίνιζε, ένα παιδί που χαιρόμουν αφάνταστα κάθε φορά που τύχαινε να το συναντήσω. Κι όταν ήρθε να κάνουμε δουλειά μαζί, αυτό το παιδί διαπίστωσα πως δεν υπάρχει πια... Τώρα λέγεται Νταλάρας (εσύ τον βάφτισες;).
Τον κάνατε να αισθάνεται ντροπή που είναι γιος του πατέρα του. Τη μητέρα του τη φωνάζει Τάνια. Το όνομα “Σουλτάνα” είναι πολύ μπανάλ για ένα “αστέρι” σαν κι αυτόν. Τώρα είναι ένας “λαϊκός σταρ” με επίχρυση μπαταρία στο μπάνιο. Τώρα είναι ένας ψυχρός “πλασιέ” της εταιρείας σου, μια “ανασφαλής” βεντέτα της χειρότερης μορφής, ένας κακότροπος τραγουδιστής που τα ξέρει όλα και δεν χρειάζεται (ούτε μπορεί) πια να μάθει τίποτε άλλο. Τώρα είναι ένας 35άρης που δίνει παράσταση και πιστεύει πως είναι ο κατάλληλος να κάνει “ιστορία” και να παρουσιάσει “εξήντα χρόνια λαϊκό τραγούδι”, κάτι που δεν αποφάσισε να κάνει ούτε ο Τσιτσάνης. Είναι και αυτό μια πτυχή του πολιτιστικού σας έργου».
Ο Νταλάρας, που στο θέμα Ακη Πάνου θα κρατήσει εν γένει αποστάσεις, δεν θα αντέξει να μην απαντήσει, έμπλεος ειρωνείας, στην προαναφερθείσα ανοιχτή επιστολή:
Νταλάρας πρός Ακη Πάνου...
Φίλε μου, Ακη, γειά χαρά.
Διάβασα το γράμμα σου, που με βρίζεις αλλά δεν θύμωσα καθόλου!
Το φχαριστήθηκα και γέλασα πολύ.
Δεν σου απαντάω λοιπόν, μια και ξέρω γιατί το 'γραψες: Εσύ είσαι τύπος «αυτοκαταστροφικός» και «το πας πολύ» το βρίσιμο. Συγνώμη μόνο που δεν θα σου στείλω πίσω το μπαλάκι, αλλά είσαι κακός παίχτης, παίζεις ντεμοντέ και βρώμικα και προτιμώ να σ' αφήσω να παίζεις μόνος σου!
Θέλω να τα δώσεις όλα!...Να γράφεις συνέχεια εσύ και να γελάω συνέχεια εγώ!
Σε χαιρετώ ο φίλος σου ο Γιωργάκης ο ΝΤΑΛΑΡΑΣ. (περιοδικό «Ντέφι», τ. 3, σελ. 69, Οκτ. 1982).
Ακη Πάνου...απάντηση:
Το γράμμα που διαβάσατε, ήταν απάντηση σε δημοσίευμα του αφεντικού σας.
Στα σημεία που συμπτωματικά ή μοιραία αναφέρομαι σε σας, δεν βλέπω να σας βρίζω.
Μ' έχετε ακούσει ποτέ να βρίζω;
Σας «σκιτσάρω» με λίγες λέξεις, έχοντας τα στοιχεία που όχι μόνο δικαιολογούν, αλλά κάνουν τους χαρακτηρισμούς μου «χαριστικούς».
Με τους τραγουδιστές δεν ήρθε η ώρα να ασχοληθώ, βιάζεσθε. Θα έχετε πολλές ευκαιρίες να...γελάσετε και να το ευχαριστηθείτε.
Το ότι είμαι καταστροφικός τύπος τι μου το γράφετε για νέο;
Ο γιατρός μου τόχει διαπιστώσει εδώ και πολλά χρόνια. Είναι (λέει) μια φυσιολογική αντίδραση του αυτοκυρίαρχου ατόμου, απέναντι στην πανταχόθεν προερχομένην ασφυκτικήν πίεσιν... κλπ κλπ. Τέτοια τρελά μου λέει, και φέρνει σαν παράδειγμα τις Σουλιώτισες που θέλοντας να αποφύγουν το βιασμό τους από τους Εβραίους και τους Γενίτσαρους...τους Τούρκους και τους Γενίτσαρους... δεν θυμάμαι καλά, ανεβήκανε στο Ζάλογγο, φουντάρανε, και ζωή σε λόγους σας. Μ' έκανε να πιστέψω ο γιατρός μου, πως, το να είναι αυτοκαταστροφικός τύπος κάποιος στις μέρες μας, επιβάλλεται.
«Δεν θα σου στείλω πίσω το μπαλάκι» γράφετε.
Κοροϊδεύετε τον εαυτό σας;
Το γράμμα που κρατάω τι είναι, δεν είναι το «μπαλάκι»;
Το ότι είμαι κακός παίχτης, σας συμφέρει. Κακός εγώ, καλός εσείς... οι πιθανότητες νίκης είναι δικές σας. Γράφετε ότι παίζω βρώμικα (αυτό είναι βρισιά).
Η γιαγιά μου σε τέτοιες περιπτώσεις έλεγε: Ο,τι έχει ο Μανάβης πουλάει.
Εγώ όμως σας απαντώ. Δεν παίζω βρώμικα, αντίθετα μάλιστα. ΓΡΑΦΩ ΠΕΝΤΑΚΑΘΑΡΑ.
Ξέρετε τι σημαίνει ΠΕΝΤΑΚΑΘΑΡΑ και πόσο στοιχίζει;
Πιστεύετε πως μπορεί να κάνει μάθημα περί βρωμιάς και καθαριότητας ο γιος του Μπαμπά σας στο γιο του Μπαμπά μου;
Το να μ' αφήσετε να παίζω (να γράφω εννοείτε) μόνος μου, κι εγώ το θέλω, φτάνει να μ' αφήσετε.
Υπομονή να τελειώσουν αυτά που «ακόμα δεν άρχισα να γράφω».
Ξέρετε πως με το τραγούδι και το «χώρο» του σχετίζομαι πολλά χρόνια πριν γεννηθείτε. Σκοπεύω να περιγράψω αυτά που «είδα» όλα αυτά τα χρόνια με το δικό μου μάτι και από την δική μου σκοπιά. Μεγάλη ιστορία!...Μην αυταπατάσθε πως είσθε το «θέμα». Είσαστε δυο-τρεις γραμμές (στην μέχρι τώρα) τελευταία σελίδα μιας σαραντάχρονης περίπου ιστορίας, κι αυτά που μέχρι τώρα διαβάσατε, δεν είναι παρά μια υποτονική εισαγωγή. Προς το παρόν «παίζω» με σουρτίνα 250 χιλιάδων (στην περίπτωση σας) 500 στην περίπτωση άλλου κλπ κλπ
Χρησιμοποιώ μια γλώσσα που (χωρίς να μου είναι ξένη), δεν είναι απόλυτα η δική μου.
Στο σπίτι μου τραγουδάνε ακόμα και οι γάτες.
Ο Μανάβης που περνάει, έχει μια φωνή που σπάει τζάμια.
Στα 8-10 εκατομμύρια των Ελλήνων, τα 8-10 τραγουδάνε.
Το «τραγουδιστής» μόνο, δεν αρκεί σαν βάση για να χαρακτηριστεί κάποιος «καλλιτέχνης».
Κι όταν για τον «τραγουδιστή» το «καλλιτέχνης» είναι συζητήσιμο, το «μεγάλος καλλιτέχνης» που φαντάζεσθε ότι είσθε, δεν συζητιέται καν. Στο θέατρο, στα νταμάρια, στο γήπεδο, στο πάλκο ίσως. Σε μένα όχι.
Σε μένα όχι και το ύφος του μεγάλου κυρίου.
30 περίπου χρόνια, με προσφωνούσατε Κύριο 'Ακη και μου μιλούσατε στον πληθυντικό. «Αυτός είναι ο Πατέρας μου» και άλλες διάφορες κουταμάρες που λέγατε, εγώ σας σύστησα να τις σταματήσετε και τώρα με αποκαλείτε «υπεροπτικά» 'Ακη, και ειρωνικά «φίλο» σας!
Τι σας συμβαίνει;
Μεγαλώνοντας εσείς, πιστεύετε πως μικραίνουν οι άλλοι;
Φίλοι δεν γίνεται να είμαστε.
Οι φίλοι μου, Κύριοι ή Αλήτες, είναι όλοι ΜΕΓΑΛΟΙ, 'Η ΚΥΡΙΟΙ με τα όλα τους, ή ΑΛΗΤΕΣ με τα όλα τους. Εσείς δεν ανήκετε σε καμιά απ' τις δυο αυτές κατηγορίες.
Ακης Πάνου
Ο Άκης αναστατώθηκε πάρα πολύ όταν, λίγους μήνες αργότερα, κυκλοφόρησε ένας διπλός δίσκος ηχογραφημένος κατά τη διάρκεια των εμφανίσεων του Νταλάρα στον «Ορφέα», με τον γενικό τίτλο «Τα τραγούδια μου»!
Στο συγκεκριμένο άλμπουμ, περιέχονταν χωρίς την άδεια του Άκη δύο τραγούδια του, το «Θέλω να τα πω» και το «Χαροκόπου 1942-1953 (στις παράγκες)», γνωστότερο ως «Εφτά νομά- σ’ ένα δωμά-», μαζί με άλλα 27 τραγούδια διαφόρων δημιουργών. Με αυτή την ενέργεια, σύμφωνα με τον Άκη, πρώτον, παραβιαζόταν η δεδηλωμένη επιθυμία του να μην συγχέονται τα δικά του τραγούδια με άλλων συνθετών σε δίσκους-compilation. Δεύτερον, αποδυναμωνόταν η εμπορικότητα του «Θέλω να τα πω» (με την απόσπαση των δύο γνωστότερων τραγουδιών) και περιορίζονταν τα ποσοστά από τα οποία αποκλειστικά ζούσε ο Άκης (2/27 του συνόλου, σε αντίθεση με το εκατό τοις εκατό του «Θέλω να τα πω») και, τρίτον, βάζοντας τα τραγούδια κάτω από τον παραπλανητικό τίτλο «Τα τραγούδια μου», ενισχυόταν η σφαλερή εντύπωση ότι τα τραγούδια ανήκουν στον τραγουδιστή και όχι, πνευματικά, ηθικά, νομικά και οικονομικά, στο δημιουργό τους.
Όπως είναι ευκόλως αντιληπτό, ο Άκης Πάνου είχε το σθένος να υπερασπιστεί το δίκιο του, αλλά δεν είχε πάντα τις δυνατότητες και τα μέσα που χρειάζονταν για να διεξάγει συνεχώς ατέρμονες μάχες.
Ενδεικτικό το απόσπασμα από τη μακροσκελή ανοιχτή επιστολή του κορυφαίου λαϊκού συνθέτη Ακη Πάνου στον Μάκη Μάτσα (όπως δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Ντέφι», τ. 2, σελ. 18, στις αρχές του 1982):
Ακης Πάνου πρός Μάκη Μάτσα...για Νταλάρα
«Ξέρεις τι ήταν για μένα ο Γιωργάκης ο Νταράλας προτού κάνω δουλειά μαζί του;
Ηταν το καλό, σεμνό παιδί του φτωχοδιαβόλου του φίλου μου του Λουκά και της κ. Σουλτάνας. Ενα παιδί που κατέβαζε τα μάτια όταν σου μίλαγε και κοκκίνιζε, ένα παιδί που χαιρόμουν αφάνταστα κάθε φορά που τύχαινε να το συναντήσω. Κι όταν ήρθε να κάνουμε δουλειά μαζί, αυτό το παιδί διαπίστωσα πως δεν υπάρχει πια... Τώρα λέγεται Νταλάρας (εσύ τον βάφτισες;).
Τον κάνατε να αισθάνεται ντροπή που είναι γιος του πατέρα του. Τη μητέρα του τη φωνάζει Τάνια. Το όνομα “Σουλτάνα” είναι πολύ μπανάλ για ένα “αστέρι” σαν κι αυτόν. Τώρα είναι ένας “λαϊκός σταρ” με επίχρυση μπαταρία στο μπάνιο. Τώρα είναι ένας ψυχρός “πλασιέ” της εταιρείας σου, μια “ανασφαλής” βεντέτα της χειρότερης μορφής, ένας κακότροπος τραγουδιστής που τα ξέρει όλα και δεν χρειάζεται (ούτε μπορεί) πια να μάθει τίποτε άλλο. Τώρα είναι ένας 35άρης που δίνει παράσταση και πιστεύει πως είναι ο κατάλληλος να κάνει “ιστορία” και να παρουσιάσει “εξήντα χρόνια λαϊκό τραγούδι”, κάτι που δεν αποφάσισε να κάνει ούτε ο Τσιτσάνης. Είναι και αυτό μια πτυχή του πολιτιστικού σας έργου».
Ο Νταλάρας, που στο θέμα Ακη Πάνου θα κρατήσει εν γένει αποστάσεις, δεν θα αντέξει να μην απαντήσει, έμπλεος ειρωνείας, στην προαναφερθείσα ανοιχτή επιστολή:
Νταλάρας πρός Ακη Πάνου...
Φίλε μου, Ακη, γειά χαρά.
Διάβασα το γράμμα σου, που με βρίζεις αλλά δεν θύμωσα καθόλου!
Το φχαριστήθηκα και γέλασα πολύ.
Δεν σου απαντάω λοιπόν, μια και ξέρω γιατί το 'γραψες: Εσύ είσαι τύπος «αυτοκαταστροφικός» και «το πας πολύ» το βρίσιμο. Συγνώμη μόνο που δεν θα σου στείλω πίσω το μπαλάκι, αλλά είσαι κακός παίχτης, παίζεις ντεμοντέ και βρώμικα και προτιμώ να σ' αφήσω να παίζεις μόνος σου!
Θέλω να τα δώσεις όλα!...Να γράφεις συνέχεια εσύ και να γελάω συνέχεια εγώ!
Σε χαιρετώ ο φίλος σου ο Γιωργάκης ο ΝΤΑΛΑΡΑΣ. (περιοδικό «Ντέφι», τ. 3, σελ. 69, Οκτ. 1982).
Ακη Πάνου...απάντηση:
Το γράμμα που διαβάσατε, ήταν απάντηση σε δημοσίευμα του αφεντικού σας.
Στα σημεία που συμπτωματικά ή μοιραία αναφέρομαι σε σας, δεν βλέπω να σας βρίζω.
Μ' έχετε ακούσει ποτέ να βρίζω;
Σας «σκιτσάρω» με λίγες λέξεις, έχοντας τα στοιχεία που όχι μόνο δικαιολογούν, αλλά κάνουν τους χαρακτηρισμούς μου «χαριστικούς».
Με τους τραγουδιστές δεν ήρθε η ώρα να ασχοληθώ, βιάζεσθε. Θα έχετε πολλές ευκαιρίες να...γελάσετε και να το ευχαριστηθείτε.
Το ότι είμαι καταστροφικός τύπος τι μου το γράφετε για νέο;
Ο γιατρός μου τόχει διαπιστώσει εδώ και πολλά χρόνια. Είναι (λέει) μια φυσιολογική αντίδραση του αυτοκυρίαρχου ατόμου, απέναντι στην πανταχόθεν προερχομένην ασφυκτικήν πίεσιν... κλπ κλπ. Τέτοια τρελά μου λέει, και φέρνει σαν παράδειγμα τις Σουλιώτισες που θέλοντας να αποφύγουν το βιασμό τους από τους Εβραίους και τους Γενίτσαρους...τους Τούρκους και τους Γενίτσαρους... δεν θυμάμαι καλά, ανεβήκανε στο Ζάλογγο, φουντάρανε, και ζωή σε λόγους σας. Μ' έκανε να πιστέψω ο γιατρός μου, πως, το να είναι αυτοκαταστροφικός τύπος κάποιος στις μέρες μας, επιβάλλεται.
«Δεν θα σου στείλω πίσω το μπαλάκι» γράφετε.
Κοροϊδεύετε τον εαυτό σας;
Το γράμμα που κρατάω τι είναι, δεν είναι το «μπαλάκι»;
Το ότι είμαι κακός παίχτης, σας συμφέρει. Κακός εγώ, καλός εσείς... οι πιθανότητες νίκης είναι δικές σας. Γράφετε ότι παίζω βρώμικα (αυτό είναι βρισιά).
Η γιαγιά μου σε τέτοιες περιπτώσεις έλεγε: Ο,τι έχει ο Μανάβης πουλάει.
Εγώ όμως σας απαντώ. Δεν παίζω βρώμικα, αντίθετα μάλιστα. ΓΡΑΦΩ ΠΕΝΤΑΚΑΘΑΡΑ.
Ξέρετε τι σημαίνει ΠΕΝΤΑΚΑΘΑΡΑ και πόσο στοιχίζει;
Πιστεύετε πως μπορεί να κάνει μάθημα περί βρωμιάς και καθαριότητας ο γιος του Μπαμπά σας στο γιο του Μπαμπά μου;
Το να μ' αφήσετε να παίζω (να γράφω εννοείτε) μόνος μου, κι εγώ το θέλω, φτάνει να μ' αφήσετε.
Υπομονή να τελειώσουν αυτά που «ακόμα δεν άρχισα να γράφω».
Ξέρετε πως με το τραγούδι και το «χώρο» του σχετίζομαι πολλά χρόνια πριν γεννηθείτε. Σκοπεύω να περιγράψω αυτά που «είδα» όλα αυτά τα χρόνια με το δικό μου μάτι και από την δική μου σκοπιά. Μεγάλη ιστορία!...Μην αυταπατάσθε πως είσθε το «θέμα». Είσαστε δυο-τρεις γραμμές (στην μέχρι τώρα) τελευταία σελίδα μιας σαραντάχρονης περίπου ιστορίας, κι αυτά που μέχρι τώρα διαβάσατε, δεν είναι παρά μια υποτονική εισαγωγή. Προς το παρόν «παίζω» με σουρτίνα 250 χιλιάδων (στην περίπτωση σας) 500 στην περίπτωση άλλου κλπ κλπ
Χρησιμοποιώ μια γλώσσα που (χωρίς να μου είναι ξένη), δεν είναι απόλυτα η δική μου.
Στο σπίτι μου τραγουδάνε ακόμα και οι γάτες.
Ο Μανάβης που περνάει, έχει μια φωνή που σπάει τζάμια.
Στα 8-10 εκατομμύρια των Ελλήνων, τα 8-10 τραγουδάνε.
Το «τραγουδιστής» μόνο, δεν αρκεί σαν βάση για να χαρακτηριστεί κάποιος «καλλιτέχνης».
Κι όταν για τον «τραγουδιστή» το «καλλιτέχνης» είναι συζητήσιμο, το «μεγάλος καλλιτέχνης» που φαντάζεσθε ότι είσθε, δεν συζητιέται καν. Στο θέατρο, στα νταμάρια, στο γήπεδο, στο πάλκο ίσως. Σε μένα όχι.
Σε μένα όχι και το ύφος του μεγάλου κυρίου.
30 περίπου χρόνια, με προσφωνούσατε Κύριο 'Ακη και μου μιλούσατε στον πληθυντικό. «Αυτός είναι ο Πατέρας μου» και άλλες διάφορες κουταμάρες που λέγατε, εγώ σας σύστησα να τις σταματήσετε και τώρα με αποκαλείτε «υπεροπτικά» 'Ακη, και ειρωνικά «φίλο» σας!
Τι σας συμβαίνει;
Μεγαλώνοντας εσείς, πιστεύετε πως μικραίνουν οι άλλοι;
Φίλοι δεν γίνεται να είμαστε.
Οι φίλοι μου, Κύριοι ή Αλήτες, είναι όλοι ΜΕΓΑΛΟΙ, 'Η ΚΥΡΙΟΙ με τα όλα τους, ή ΑΛΗΤΕΣ με τα όλα τους. Εσείς δεν ανήκετε σε καμιά απ' τις δυο αυτές κατηγορίες.
Ακης Πάνου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Οι όροι χρήσης που ισχύουν για τη δημοσίευση των σχολίων, έχουν ως εξής: Σχόλια ανώνυμα, σχόλια τα οποία είναι υβριστικά ή περιέχουν χαρακτηρισμούς ή ανώνυμες καταγγελίες που δεν συνοδεύονται από αποδείξεις θα αφαιρούνται. Η "Ιτέα Καρδίτσας" δεν παρεμβαίνει σε καμία περίπτωση για να αλλοιώσει το περιεχόμενο ενός σχολίου εφόσον πληρεί τις προϋποθέσεις. Σε καμιά περίπτωση τα σχόλια δεν αντιπροσωπεύουν την "Ιτέα Καρδίτσας". Επίσης ο διαχειριστής διατηρεί το δικαίωμα να αφαιρεί οποιοδήποτε σχόλιο θεωρεί ότι εμπίπτει στις παραπάνω κατηγορίες. Με την αποστολή ενός σχολίου αυτόματα αποδέχεστε και τους όρους χρήσης.
Ο διαχειριστής