Το ιστορικό της μουσικής παράδοσης της οικογένειας Νταράλα από την Καρδίτσα

Του Βασίλη Νταράλα
Αγαπητοί μου φίλοι/ες, ήρθε η στιγμή να γράψω κι εγώ την ιστορία μου που είναι τόσο μεγάλη.
Η δουλειά αυτή μου έχει χαρίσει όμορφες στιγμές και ωραίες συνεργασίες και μεγάλες αναμνήσεις που δεν ξεχνιούνται εύκολα. Γι’ αυτό θα αρχίσω να πω για την οικογένειά μου.
Της μητέρας μου ο παππούς μου, Χρήστος Παλιούρας εξαίρετος μουσικός, ήταν ο μοναδικός μουσικός στην Καρδίτσα που διάβαζε μουσική, ήταν και στη Μουσική του Δήμου Καρδίτσας, ήταν και δάσκαλος που μάθαινε κλαρίνο σε πολλούς μαθητές.
Η γιαγιά μου ήτανε από την Αργιθέα, το χωριό Κουμπουριανά, του γένους Κίσα.
Ο παππούς μου Χρήστος Παλιούρας ήτανε από το χωριό Φίλια Καρδίτσας.

Τώρα θα σας πω για το Νταραλέικο 
Έχουμε μια μεγάλη ιστορία, πάνω από 180 χρόνια. 60 χρόνια οι παππούδες μου, 60 χρόνια ο πατέρας μου και 60 χρόνια εγώ. Θα σας ενημερώσω και για κάτι που δεν γνωρίζετε, πως δηλαδή με λίγα λόγια βγήκε το όνομα Νταράλας. Οι πατεράδες του παππού μου ήτανε από την Ήπειρο από τα χωριά του Αβέρωφ. Έτσι τα λένε τώρα από το 1800 χρόνια. Δυο αδέρφια με το όνομα Βίτσας κατεβήκανε στα Γρεβενά και δουλεύανε στα χωράφια εργάτες, δεν ήτανε μουσικοί. Τότε ήτανε όλη η Ελλάδα σκλαβωμένη από τους Τούρκους. Η λέξη στα τούρκικα “νταράλα” σημαίνει το να φοβάσαι, συχνή ήταν η χρήση της έκφρασης “κάνεις νταράλα” για κάποιον που φοβόταν. Τους προγόνους μου λοιπόν, όταν ήταν στα Γρεβενά, για κάποιο λόγο τους κυνηγούσαν οι Τούρκοι. Έτσι αυτοί κατέβηκαν στα Τρίκαλα κι εκεί τους ξανά κυνήγησαν για να τους σκοτώσουν. Κατέληξαν λοιπόν κυνηγημένοι στην Καρδίτσα, στο χωριό Βατσουνιά δίπλα από το Μουζάκι. Αφού είπαν το ιστορικό στο χωριό, μείνανε εκεί. Κάθε πρωί που βγαίναν στο καφενείο για καφέ οι χωριανοί τους λέγανε Νταράλα, “κάνετε νταράλα” γιατί μάθαμε κι εμείς οι Έλληνες τούρκικες λέξεις. Και λένε οι παππούδες μου, δεν αλλάζουμε το όνομα να το κάνουμε Νταράλας, αφού και στο χωριό αυτό το ξέρουν γιατί γράφτηκαν στο χωριό με το όνομα Νταράλα.
Αυτά τα λίγα για το όνομα, τώρα γιατί τους κυνηγούσαν οι Τούρκοι, με τους ρουφιάνους Έλληνες που είχαν μαζί τους, θα τα γράψω άλλη φορά γιατί εγώ τα ξέρω και είναι πολλά.

Το όνομα Βίτσας πάντως είναι κοινό σε όλη την Ήπειρο
Οι παππούδες μου, ο Νικόλαος Νταράλας έπαιζε λαούτο, ο Χρήστος Νταράλας πατέρας του Λουκά Νταράλα έπαιζε βιολί, ήταν ένα καλό βιολί στη Θεσσαλία αλλά έφυγε και πήγε στην Αθήνα και δούλευε με τον Καρακώστα το Νίκο. Η γυναίκα του Χρήστου Νταράλα, του γένους Κουδουνά, έκανε πολλά παιδιά. Έκανε το Λουκά Νταράλα, το Βαγγέλη Νταράλα και πολλά κορίτσια. Τώρα θα σας πω για τον πατέρα μου που ήταν ένας καλλιτέχνης στο βιολί και στο τραγούδι. Όλη η Θεσσαλία τον αγαπούσε, δεν ξέρανε πως λέγεται, τον λέγαν Αχιλλάκο τόσο μεγάλη αγάπη δεν πήρε κανένας μουσικός στη Θεσσαλία.
Ο πατέρας μου ήταν μεγάλος τραγουδιστής, με ένα μεγάλο ρεπερτόριο. Ήρθανε από την Αθήνα τότες για να τον πάρουνε αλλά ο πατέρας μου δεν μπορούσε να φύγει από την Καρδίτσα γιατί δούλευε κάθε βράδυ στα καφέ σαντάν δεν τον αφήνανε να φύγει.
Στα καφέ σαντάν ο πατέρας μου τραγουδούσε πολλά Σμυρνέικα και κλέφτικα τραγούδια.
Στα 75 χρόνια του τον παρακάλεσα γιατί ήταν και άρρωστος από την καρδιά του και πήγαμε σε ένα στούντιο στην Καρδίτσα και τραγούδησε σε ένα CD μερικά τραγούδια. Αυτά τα τραγούδια τα άκουσε ο μεγάλος βιολίστας Λευτέρης Ζέρβας και με ρώτησε πόσο χρονών είναι ο πατέρας μου και του είπα ότι είναι 75. Πετάχτηκε και μου είπε όταν ήτανε 40 χρονών πως τραγουδούσε αυτός ο άνθρωπος που ήταν μεγάλος τραγουδιστής και άνθρωπος με μεγάλη οικογένεια.
Κάποτε στην Καρδίτσα ήρθε ο Λουκάς Νταράλας, πρώτος ξάδερφος του πατέρα μου προ 50 χρόνια. Και τη δεύτερη φορά τώρα τελευταία που δούλευε στην “Αλεπού” στα Τρίκαλα κάθε βράδυ όταν τελείωνε από το μαγαζί έπαιρνε ταξί και ερχόταν στο σπίτι 4 – 5 η ώρα φώναζε στην αυλή ξαδελφέ μου άνοιξε είμαι ο Λουκάς ο ξάδερφός σου. Αγγάλιαζε τη μητέρα μου και τη φιλούσε και τη φώναζε “νυφούλα μου”. Έλεγε στον πατέρα μου Αχιλλάκο μου πάρε το βιολί και παίξε μου την “γκαραγκούνα” και έκλαιγε, “μου θύμισες τον πατέρα μου”, έλεγε. Ο πατέρας του Λουκά, ο Χρήστος Νταράλας έχει γράψει την γκαραγκούνα με το Νίκο Καρακώστα και το τραγούδι “Πέρα στον πέρα μαχαλά” είναι τραγούδι της Νύφης. Και φωνάζουν “γεια σου Νταράλα να ζήσει ο Παλαμάς”.
Ο Χρήστος Νταράλας ήτανε ένα καλό όνομα μέσα στην Καρδίτσα και προπαντός στον Παλαμά τον αγαπούσαν πολύ.

Τώρα θα πω και γω λίγα πράγματα για μένα
Από μικρό παιδί στο Δημοτικό σχολείο όταν κάναμε οδική ερχόταν ο παππούς Χρήστος ήτανε τυφλός και έπαιζε βιολί και ήταν φίλος του πατέρα μου φώναζε εμένα να τραγουδήσω τα τραγούδια που μας μάθαινε και σιγά σιγά ξεκίνησα να τραγουδάω αλλά κρυφά από τον πατέρα μου αυτός ήτανε τραγουδιστής. Τότε δεν υπήρχαν μικροφωνικές και τραγουδούσαν από ψιλούς τόνους για να ακουστούν. Πήγαινα όταν είχε γάμους στην Καρδίτσα και τον άκουγα ήταν ένα αηδόνι.
Με έβαλε στο βιολί γιατί είχε και πολλούς μαθητές που τους μάθαινε βιολί και έμαθα κι εγώ.
Αλλά πήρα και κιθάρα και λαούτο. Στα 15 χρόνι απήγα στον πρώτο γάμο το 1959 στη Μυρίνη (Μύρος παλιά ονομασία). Τα λεφτά που πήρα ήτανε 80 δραχμές. Με χαρά μεγάλη εγώ μόλις τέλειωσε ο γάμος πήγα τρέχοντας στην μάνα μου και της έδωσα τις 80 δραχμές, χαρά η μάνα μου. Σιγά σιγά άρχισα να κάνω φίλους μουσικούς και να πηγαίνουμε σε γάμους και πανηγύρια σε όλη τη Θεσσαλία. Μετά από τον πατέρα μου ανέλαβα μουσικός σε έναν μεγάλο Χορευτικό Όμιλο την Καραγκούνα. Με το χορευτικό όμιλο γύρισα όλο τον κόσμο σε όλα τα Ολυμπιακά Στάδια και τραγούδησα την “καραγκούνα”, τη “νταλιάνα” και τα καλύτερα κλέφτικα τραγούδια.
Αγαπητοί μου φίλοι/ες είμαι ο μουσικός που έπαιξε τους περισσότερους γάμους στη Θεσσαλία και την Καρδίτσα. Με έχουν αγαπήσει τόσο πολύ που μου εμπιστεύτηκαν τις χαρές τους σε εμένα με την ορχήστρα μου. Γι αυτό και δεν έφυγα από την Καρδίτσα. Αλλά και πως να φύγω αφού δεν είχα μάνατζερ να με βοηθήσουν. Ακούω “στην υγειά μας βρε παιδιά” την εκπομπή κάποιο κύριο μάνατζερ να μιλάνε για τραγουδιστές Δημοτικούς, Παπασιδέρη Γιώργο και Λάλεζα Παναγιώτη. Κύριε μάνατζερ δεν χρειάζεται να λες για δυο τραγουδιστές, γιατί υπήρχαν μεγάλοι τραγουδιστές που εσύ δεν τους γνωρίζεις. Όπως ο Γιάννης Κωνσταντίνου, ο Δημήτρης Ζάχος, ο Στάθης Κάβουρας, ο Κιτσάκης ο Καρναβάς, ο Τσαούσης Σκαφίδας και άλλοι πολλοί τραγουδισταράδες. Όπως έχουνε σήμερα οι λαϊκοί τον βασιλιά Στέλιο Καζαντζίδη και τη βασίλισσα Χαρούλα Αλεξίου, εμείς οι δημοτικοί έχουμε βασιλιά το Γιάννη Κωνσταντίνου και βασίλισσες την Τασία Βέρα, τη Σοφία Κολιτίρη και τη Φιλιώ Πυργάκη. Όσο για τον Παναγιώτη Λάλεζα κύριε μάνατζερ είναι από μικρό παιδί 12 χρονών μέσα στα στούντιο. Έπαιζε με τους καλύτερους μουσικούς, τον στήριξαν οι καλύτεροι μουσικοί Βόλου και Αθήνα. Ο Λάλεζας δεν χρειάζεται τη δική σου στήριξη, ο Παναγιώτης είναι ένας τραγουδιστής που μπορεί να φάει ψωμί σε όλη την Ελλάδα, Έβρο, Μακεδονία, Θεσσαλία, Ήπειρο, Νησιά. Ο Λάλεζας έχει τη δική του ΣΧΟΛΗ και ο πιο παραδοσιακός τραγουδιστής που είναι σήμερα, και μπράβο του που βαστάει αυτή την παράδοση σήμερα. Όπως και ο αγαπητός συνάδελφος και φίλος ο Άρης ο Ντίνας εξελίσσεται ένας καλός παραδοσιακός τραγουδιστής στη Θεσσαλία. Ο Άρης ο Ντίνας έχει ένα μεγάλο ρεπερτόριο που μπορεί να δουλέψει σε όλη την Ελλάδα. Πάλι προχθές άκουσα και παρακολούθησα μια εκπομπή στην τηλεόραση και άκουσα τον κύριο μάνατζερ να λέει πως στήριξε πολλά παιδιά, ταλέντα και μπράβο του. Για τους Νταραλέους δεν άκουσα ποτές κουβέντα, δεν υπήρχαν ποτέ ταλέντα αυτοί, ή δεν ρώτησε τι ήταν ο Αχιλλέας Νταράλας το αηδόνι της Θεσσαλίας. Για εμένα δεν άγγιξε ποτέ το τηλέφωνο το κινητό να ακούσει αν ήμασταν ταλέντα. Ο γιος μου ο Αχιλλέας που ήταν ένα ταλέντο στο λαϊκό τραγούδι το είπες και συ κύριε μάνατζερ ότι είναι καλός τραγουδιστής, αλλά μας έγραψες κύριε μάνατζερ. Με ρωτάνε όλη η Θεσσαλία και οι συνάδελφοι πως έμεινα στην Καρδίτσα, τι να έκανα αφού κάποιοι ήθελαν να σβήσουν το όνομα Νταράλας, ήθελαν να το εξαφανίσουν. Είχαν μεγάλο μίσος για το όνομα Νταράλας που είναι ο Βαγγέλης Νταράλας αδελφός του Λουκά έπαιζε μπουζούκι που είναι ο γιος του Βαγγέλη Νταράλα, ο Νίκος έπαιζε ωραίο μπουζούκι έχει και το όνομα του παππού μου Νικόλα Νταράλα. Τόσο μεγάλο μίσος δεν το περιμέναμε κύριε μάνατζερ. Μπορεί να είναι κάποιος μεγάλος τραγουδιστής, μεγάλος οργανοποιός με πολλά εκατομμύρια άμα δεν έχει μέσα καρδιά είναι όλα άχρηστα. Εγώ τα παράπονά μου τα έκανα να τα ακούσουν σε όλη την Ελλάδα. Εγώ είμαι ευτυχισμένος με τα τέσσερα παιδιά μου, τα οκτώ εγγόνια μου κι ένα δισσέγγονο. Και το όνομα Νταράλα θα μείνει για 180 χρόνια ακόμη. Ακούστε και τα τραγούδια μου στο ίντερνετ. Είναι τα καλύτερα τραγούδια μου, είμαι ευτυχισμένος διότι δούλεψα με όλους τους τραγουδιστές της Ελλάδος και τα καλύτερα κλαρίνα με ένα μεγάλο ρεπερτόριο παραδοσιακό. Οι συνάδελφοί μου όλοι με αγαπούσαν και σαν άτομο και σαν τραγουδιστή. Δεν είμαι ο Κωνστανίνου, ο Ζάχος, ο Καρναβάς, ο Κιτσάκης, ο Τσαούσης, ο Σκαφίδας, ο Κάβουρας, αλλά είχα κι εγώ τη δική μου σχολή, τη Νταραλέικη. Τώρα θα κάνω και τα Σμυρνέικα του πατέρα μου και ευχαριστώ και τον φίλο μου τον Δημήτρη Ζούμπο που στο κεραμικό μου έβαλε να δουλέψω με τη βασίλισσα τη Χαρούλα μου την Αλεξίου, αυτή τη μεγάλη φωνή εκείνο το βράδυ καταλάβαμε που φτάνει ο λαιμός της Χαρούλας γι’ αυτό είναι και η βασίλισσα. Χαρούλα μου να σ έχει καλά ο Θεός γιατί είσαι ψυχάρα και φωνάρα.

Θέλω να γράψω και λίγα λόγια για τον φίλο μου τον Αντώνη τον Κυρίτση.
Σαν Καρδιτσιώτες είμαστε περήφανοι για τον Αντώνη διότι είναι ένας μεγάλος παραδοσιακός τραγουδιστής γιατί έζησε μέσα στην Ήπειρο που είχε μεγάλη παράδοση και μεγάλους τραγουδιστές. Όσο για τον πατέρα μου αγγίξτε τα τηλέφωνα να ακούσετε έναν τραγουδιστή 75 χρονών με ένα μεγάλο πράγμα πως τραγουδάει “Απόψε μαυρομάτα μου σε σένα θέλω να μείνω”.
Θέλω να απευθυνθώ και σε όλους τους μουσικούς της Ηπείρου.
Το τραγούδι Φεγγαροπρόσωπη στη Θεσσαλία το ανάστησα εγώ. Έφαγα ψωμί 20 χρόνια με αυτό το τραγούδι. Έπαιρνα τη νύφη και τον γαμπρό από την πόρτα του κέντρου και τους πήγαινα στην πίστα. Έβαζα τους γάμους με τη σειρά για το τραγούδι αυτό, αλλά έκοψα την ωραία εισαγωγή γιατί δεν προλάβαινα να πω τα λόγια.

Τέλος θέλω να ευχαριστήσω και αυτόν τον μεγάλο άνθρωπο που ανασταίνει οικογένειες με “Το αλάτι της γης” τον Λάμπρο Λιάβα. Χάρις σε αυτόν τον άνθρωπο μας άκουσε όλη η Ελλάδα. Αλλιώς δεν θα μας ήξερε ούτε η μάνα μας. Τέλος θέλω να ευχαριστήσω όλες και όλους αυτούς που αγαπούν την παράδοση και με ανέχτηκαν όλα αυτά τα χρόνια.
Η γραμματικές μου γνώσεις είναι χαμηλές και γι αυτό συγνώμη εάν έχω κάνει λάθη.
Γεια σας