"29η Μαϊου"

Πριν λίγα χρόνια, σε αγώνα του Παναθηναϊκού με τη Φενέρ Μπαχτσέ στην Κωνσταντινούπολη, οι οπαδοί της είχαν κρεμάσει στις κερκίδες ένα τεράστιο πανώ-πίνακα με τον Μωάμεθ Β’ έφιππο και τρεις μόνο λέξεις:
Istanbul since 1453 (Από το 1453, Ιστανμπουλ).

Οι Τούρκοι γνωρίζουν τι μας μαχαιρώνει την καρδιά.
Όχι όλων μας, δυστυχώς.
Στην Ελλάδα έγιναν εξουσία εκείνοι που στην καρδιά τους δεν έχουν την Ελληνική σημαία αλλά κόκκινα λάβαρα. Εκείνοι που αποκαλούν «ελληνικό ιμπεριαλισμό» την απελευθέρωση των υποδούλων Ελλήνων και τον εθνικό πόθο για τις αλύτρωτες πατρίδες.
Εφέτος την 25η Μαρτίου τα ΟΥΚ παρελαύνοντας φώναζαν «Και το όνειρο μας είναι /στην Πόλη εμείς να μπούμε / σημαία να υψώσουμε / τον ύμνο εμείς να πούμε».

Καταχειροκροτούμενοι από τους υπό βροχή θεατές.
Μια δράκα τιποτένιων ενοχλήθηκε σφόδρα.
Οι συνήθεις εθνομηδενιστές «της Αριστεράς και της Προόδου».
Οι υπερασπιστές για κάθε κοινωνικό κατακάθι και κάθε ποινικό εγκληματία προσπάθησαν μειώνοντας ηθικά να απονευρώσουν επιχειρησιακά την αιχμή του δόρατος των ενόπλων δυνάμεων, με αφορμή την αναφορά σε μια «πόλη» που δεν αναφέρεται ρητά αλλά όλοι γνωρίζουμε ότι είναι η Κωνσταντινούπολη.
Τυφλωμένοι από αρνησιπατρία θέλουν να αγνοούν την εσωτερική μας ιστορική συνθήκη που τόσο λιτά έχει διατυπώσει ο Διονύσης Σαββόπουλος : «Η Θεσσαλονίκη είναι η αγαπημένη μας θεία, η μικρή αδερφή της Μάνας μας. Η Κωνσταντινούπολη, είναι η Μάνα μας».

Η Μάνα του Γένους. Εκεί σταδιακά ανασυστήθηκε το εθνικό κέντρο μετά την Ρωμαϊκή δουλεία, όταν Αθήνα και Σπάρτη εξέπεσαν σε ασήμαντα χωριά. Εκεί διατηρήθηκε, αναπαράχθηκε, συνεχίστηκε ο Ελληνισμός. Εκεί το Γένος επεκράτησε εν τέλει με ικανότητα και γλώσσα σε μια πολυεθνική αυτοκρατορία, παίρνοντας το όνομα «Ρωμιοσύνη» αλλά γνωρίζοντας ότι είναι Έλληνες. Εκεί έπεσε και στοίχειωσε ο τελευταίος βασιλέας των Ελλήνων – «το την Πόλιν σοι δούναι ουτ’ εμόν εστίν ουτ’ άλλου των κατοικούντων εν ταύτη».

Στρατηγός Θεόδωρος Κολοκοτρώνης:
 «Αν παραμέναμε τόσο μονοιασμένοι όσο τον πρώτο χρόνο της Επανάστασης, ηθέλαμε καταλάβει και την Κωνσταντινούπολη ακόμα στη συνέχεια».

Επειδή δεν καταφέραμε να ξανααποκτήσουμε τη Μάνα μας, ο στρατηγός ήταν αυτός που πρώτος, ανεπίσημα, διατύπωσε τη Μεγάλη Ιδέα, η οποία από το στόμα του Κωλέττη έγινε η ελληνική ιδεολογία για τον επόμενο αιώνα. Η κατασυκοφαντημένη από την Αριστερά μετά το 1922 Μεγάλη Ιδέα, δεν ήταν τίποτα άλλο από την φλογερή επιδίωξη να απελευθερωθούν από τα βάσανα της δουλείας όλοι οι υπό ξένο ζυγό Έλληνες και να εκδιωχθούν τα αλλότρια φύλα από εδάφη πανάρχαιας ελληνικής εγκατάστασης.

Η Μεγάλη Ιδέα δημιούργησε την σημερινή Ελλάδα.
Όμως η απόβασή μας στην Μικρά Ασία το 1919 είχε πρωταρχικό στόχο να προστατευθούν οι υπό διωγμό ελληνικοί πληθυσμοί από τις γενοκτονίες που υπό την τεχνική καθοδήγηση Γερμανών είχαν σχεδιάσει οι Νεότουρκοι, τις οποίες και είχαν ήδη θέσει σε εφαρμογή. Βέβαια, υπηρετούσε και την άσβεστη λαχτάρα μας για επανεγκαθίδρυση κυριαρχίας στην αποικημένη από τους Έλληνες πριν από 3.000 χρόνια Μικρά Ασία.
Οι Αμερικανοί όπως και όλοι οι ξένοι, τουλάχιστον σε επίπεδο πολιτικών και επιστημονικών ελίτ, γνωρίζουν τις ιστορικές αλήθειες και τα εθνικά δίκαια. Το πώς τα χρησιμοποιούν έχει να κάνει με τα συμφέροντά τους στην εκάστοτε συγκυρία.

Ο Ομπάμα σε ομιλία του στην Τουρκική Εθνοσυνέλευση, κατά την πρώτη του περιοδεία στο εξωτερικό ως Πρόεδρος, είχε δηλώσει: «αποκρούσατε την απόπειρα κάποιων να επανασυστήσουν μια χαμένη αυτοκρατορία».
Ακριβώς.
Αυτό υπήρξε ιστορικά ο Ελληνισμός. Μια όμαιμη, ομόφυλη, ομόθρησκη ομάδωση και εδαφική οντότητα στηριγμένη γεωγραφικά σε δυο πυλώνες, την απόληξη της Χερσονήσου του Αίμου και την Μικρά Ασία. Με συνδετήριο λώρο το Αιγαίο. Γι’ αυτό οι Έλληνες έγιναν αρχαιόθεν και έκτοτε παραμένουν άριστοι ναυτικοί, για να διαπλέουν, κυρίως, το Αιγαίο και να επικοινωνούν με τις κοινότητες και στις δυο πλευρές του. Γι’ αυτό ο Ελευθέριος Βενιζέλος είχε πει «η Ελλάδα αναπνέει στο Αιγαίο, είναι ο πνεύμονας της, αν ποτέ το χάσει, χάθηκε».

Έχετε αναρωτηθεί γιατί τα λιμάνια στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου είναι προσανατολισμένα Ανατολικά, προς τη σημερινή Τουρκία, ενώ ο (σημερινός) εθνικός κορμός βρίσκεται Δυτικά; Γιατί ιδρύθηκαν ως «πατήματα», αφετηρίες ταξιδιού Ανατολικά, γιατί τα νησιά αποτελούσαν πληθυσμιακή και οικονομική ενότητα με τα απέναντι παράλια της Μικράς Ασίας, με το Αιγαίο να αποτελεί «Ελληνική Λίμνη».
Δεν δημιουργήθηκε το Ελληνικό Έθνος το 1821, όπως λένε οι Μπαλτάδες και οι Λιακορεπούσηδες. Δεν είμαστε Αμερικανοί που οφείλουν την εμφάνιση στο ιστορικό προσκήνιο στην Αμερικανική Επανάσταση του 1776. Οι Έλληνες είμαστε εδώ χιλιάδες χρόνια. Και για να παραμείνουμε χρειαζόμαστε μια νέα εθνική προοπτική που θα αποτυπώνει το καινούριο γεωπολιτικό περιβάλλον. Χωρίς μαξιμαλισμούς αλλά παρά την άθλια κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε σήμερα και χωρίς εσωστρέφεια.

Για να επιζήσει ένα έθνος, ιδίως στην πιο «ζόρικη» γειτονιά του κόσμου, χρειάζεται να διατηρείται ο εσωτερικός λόγος ύπαρξης του. Κι αυτός δεν μπορεί να είναι η καταναλωτική ευχέρεια αλλά η χωρίς τυχοδιωκτισμούς επέκτασή του, όχι μόνο εδαφικά αλλά σε κάθε τομέα επιδεχόμενο βελτιώσεως.
Το 1922 η Μεγάλη Ιδέα υπέστη συντριπτικό πλήγμα, ωστόσο το ισχυρό της πνεύμα εθνικής αυτοσυνείδησης μάς βοήθησε να αντισταθούμε το 1940, και επέζησε ημιπαράλυτη μέχρι το 1974, οπότε, από μια ιστορική ζαριά (που ήταν η επιβίωση του Μακαρίου) εξέπνευσε, κυρίως επειδή οι ίδιοι της τραβήξαμε το σωληνάκι του ορού.

Πρώτον επιτράπηκε σε εκείνους που αντικειμενικά έπρεπε να αποκλείονται παντί τρόπω από τη διακυβέρνηση μιας κοινωνίας να κατακτήσουν την εξουσία. Δεύτερον, διατυπώθηκε το κατάπτυστο δόγμα «Η Ελλάς δεν διεκδικεί τίποτα, δεν παραχωρεί τίποτα». Κατάπτυστο διότι το «δεν παραχωρεί» αποτέλεσε το «φερετζέ» δήθεν εθνικής υπερηφάνειας για να καλυφθεί η επιδίωξη της πολιτικής τάξης να διασφαλίσει την καθεστωτική της εξουσία, παραιτούμενη από ιστορικές εθνικές βλέψεις σε όφελος των ομόρων οι οποίοι ποτέ δεν διανοήθηκαν να εγκαταλείψουν διεκδικήσεις έναντι της χώρας. Όταν όλοι γνωρίζουν ότι η στασιμότητα είναι ίδιον του τέλματος, φυσικού όσο και ιστορικού.
Έκτοτε βολοδέρνουμε σαν καρυδότσουφλο στο μανιασμένο πέλαγος της Ιστορίας. Στην αρχή ως νέα «μεγάλη ιδέα» προβλήθηκε η είσοδος στην ΕΟΚ-ΕΕ. Μετά η Ολυμπιάδα του 2004. Ύστερα ακούστηκε κάτι για τσιμέντωμα των ακτών και τουριστική «ανάπτυξη» που θα φέρει 40 εκατομμύρια τουρίστες. Η κατάληξη γνωστή.

Μετά την κατάρρευση του διπολικού κόσμου αντιμετωπίζουμε ευθείες εδαφικές αμφισβητήσεις από όλους τους συνορεύοντες, με τελευταίες από τους Αλβανούς που σπεύδουν έως και αυτοί να εκμεταλλευτούν τη συγκυρία της οικονομικής μας αδυναμίας αλλά κυρίως της ψοφοδεούς πολιτικής μας ηγεσίας. Στην κυριολεξία στεκόμαστε ακόμα ως κρατική οντότητα λόγω της αμερικανικής στήριξης, αν εκείνοι δεν επενέβαιναν οι Τούρκοι θα είχαν δεσμεύσει το μισό Αιγαίο για ένα χρόνο, ουσιαστικά κυριεύοντάς το και αποκόπτοντας τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου.
Δεν έχουμε δίπλα τον Ζαν-Κλωντ Γιουνκερ. Δεν έχουμε λοιπόν την ιστορική πολυτέλεια να αποδεχθούμε στην ψυχή μας ότι η Τουρκία θα είναι μόνιμος γείτονάς μας. Ή αυτοί θα μας απορροφήσουν ή εμείς, με κάποιον τρόπο, θα τους διαλύσουμε. Μην ανησυχείτε οι άσπονδοι φίλοι, δεν βρισκόμαστε σε παράκρουση.
Διατυπώνουμε τη θέση ότι το Ελληνικό Κράτος οφείλει να έχει ως σταθερή, αν και αναλόγως με τις συνθήκες ανομολόγητη, επιδίωξη την εκδίωξη των Τούρκων ξανά στα βάθη της Ασίας. Δεν απαιτείται να το διατυμπανίζουμε. Δεν χρειάζεται να μην τους χαμογελάμε. Δεν πρέπει να διακόψουμε τις εμπορικές συναλλαγές.
Αλλά να έχουμε πάντα στο μυαλό μας ότι αυτά που κατέχουν είναι δικά μας και ότι αν κάποτε η ιστορική συγκυρία μας ευνοεί, θα τα διεκδικήσουμε εξάπαντος. Αυτό ακριβώς κάνουν και εκείνοι μετά τη Συνθήκη της Λωζάννης, προσπαθώντας ακατάπαυστα να την ανατρέψουν. Κι έπειτα, ποιοι «Τούρκοι»; Όπως και οι «Τουρκοκύπριοι», εξισλαμισμένοι Ρωμιοί είναι πολλοί - ακόμα και για τον Ερντογάν διατυπώθηκε τέτοια υπόθεση, οι Τούρκοι ήταν ένα ολιγοπληθές νομαδικό φύλο. Η Ελληνική Επανάσταση υπήρξε ουσιαστικά η μάχη ανάμεσα στους ξεροκέφαλους που δεν αλλαξοπίστησαν και σε αυτούς που είχαν «τουρκέψει» και στους συμμάχους τους, όπως Τόσκηδες Τουρκαλβανοί.
Με μια Τουρκία να οδεύει στα 80 εκατομμύρια και εμάς να μην έχουμε ούτε καύσιμα για τα μαχητικά αεροπλάνα, ενώ οι λαθρομετανάστες εισέρχονται πλέον νόμιμα με το πλοίο της γραμμής καθώς το Λιμενικό και οι άλλες αρχές έχουν καταρρεύσει, όλα αυτά φαντάζουν ουτοπικά. Ναι, αλλά κοινωνίες δίχως ουτοπία δεν μπορούν να συνεχίσουν. Και το 1454, το 1821 φάνταζε ουτοπία. Αλλά ο μύθος του μαρμαρωμένου βασιλιά έμεινε φάρος που φώτιζε με ελπίδα επί 368 χρόνια τις ψυχές των σκλάβων. Η ελπίδα πυροδότησε τη δράση που απελευθέρωσε τους Έλληνες, όσο και η άσβεστη θωριά του Τούρκου ως εχθρού.
Γι’ αυτό τα ΟΥΚ, και κάθε μονάδα, πρέπει να φωνάζουν αυτά τα τραγούδια. Κάθε Έλληνας δεν μπορεί να νοεί ποτέ την Κωνσταντινούπολη «Τουρκική» και να μην σκέπτεται την Αγία Σοφία σαν εκκλησία ξανά – όχι σαν γήπεδο.
Ο μεγάλος Νορβηγός δραματουργός Ibsen είχε γράψει ότι «Ένα δένδρο χωρίς βαθειές ρίζες δεν μπορεί να βλαστήσει». Εννοούσε την Πατρίδα. Η έννοια του έθνους και αυτές που το συνοδεύουν, εθνική συνείδηση και εθνική ταυτότητα, είναι έκφανση της βιολογικής τάσης του ανθρώπου για ομαδοποίηση, όμοια με αυτήν στα περισσότερα πρωτεύοντα θηλαστικά. Ξεκινώντας από τις μικρότερες ομάδες οργάνωσης έχουμε αγέλη, οικογένεια, φατριασμό, τοπικισμό, έθνος-κράτος/εθνικισμό.
Το έθνος-κράτος και η υπηρέτηση του καταγωγικού ανήκειν είναι η ευγενέστερη εξέλιξη του ανθρωπίνου πολιτισμού. Όμως προϋποθέτει εθνικισμό. Όχι ολοκληρωτικές μισαλλοδοξίες, αλλά τον εθνικισμό που ορίζεται ως ο παραγκωνισμός των άλλων μορφών ομαδοποιήσεων για χάρη του συγκεκριμένου έθνους. Η ιδεολογία της Αριστεράς είναι ασύμβατη με το έθνος-κράτος, γι’ αυτό και η πάλη εναντίον της όσων υποστηρίζουν το έθνος οφείλει να είναι ανειρήνευτη, όπως ακριβώς είναι η πάλη των αριστερών εναντίον κάθε εκδήλωσης του έθνους.
Και όποιος βιάζεται να μιλήσει για την ραγδαία έκλειψη του έθνους-κράτους, ας αναλογιστεί ότι «παγκοσμιοποίηση» είναι η επιβολή των ισχυρών εθνικισμών επί των αδυνάμων χωρίς να μπορεί να χαρακτηριστεί και το τέλος της Ιστορίας. Εδώ, και μόνο, θα συμφωνήσουμε με τον Νταβούτογλου : στην νέα εποχή θα επιζήσουν τα έθνη με την μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση.
Πρόσφατα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι ένα έθνος παρακμάζει όταν ξεχνάει την ιστορία του. Μέσα στην παντελώς αβέβαιη σήμερα προοπτική, από το μόνα που μπορούμε να αντλούμε ελπίδα είναι το ιστορικό παρελθόν συνδυασμένο με δράση στο παρόν.
Η Εθνική Παλιγγενεσία του ’21 δεν επιτεύχθηκε επειδή το οραματίστηκε μια ομάδα λογίων ούτε γιατί την ονειρεύτηκαν οι ραγιάδες. Από τον 18ο αιώνα οι Έλληνες δραστηριοποιήθηκαν εμπορικά στην Ευρώπη, συσσωρεύοντας σταδιακά τόσο πλούτο ώστε ο Έλληνας έμπορος μέσα σε λίγες δεκαετίες έγινε συνώνυμο του μεγιστάνα, έχοντας κατακτήσει εμπορικά τα Βαλκάνια. Υπό συνθήκες ασύγκριτα σκληρότερες από τις σημερινές, μνημονιακές ή αντιμνημονιακές. Με καραβάνια ζώων και πλοία γεμάτα με εμπορεύματα, γύριζε τον κόσμο γεμάτος ενέργεια, με πρωτοπόρο επιχειρηματικό δαιμόνιο.
Ως αποτέλεσμα η παρακμάζουσα Οθωμανική Αυτοκρατορία τού έγινε βαθμιαία ανυπόφορο περιβάλλον διαβίωσης και επιχειρηματικής δραστηριοποίησης. Δεν δεχόταν πλέον να συνυπάρχει σαν ραγιάς με τον Τούρκο. Ήθελε το δικό του κράτος, όπου αυτός και το γένος του θα έκαναν κουμάντο. Η ιδέα για απελευθέρωση άρχισε να διαμορφώνεται σοβαρά και να διακινείται πρώτα στα εμπορικά κέντρα του Ελλήνων του εξωτερικού και ύστερα «κατέβηκε» στην Ελλάδα φλογίζοντας ψυχές και στρατεύοντας εθελοντές. Η οργάνωση, η Φιλική Εταιρεία και όσα άλλα χρειάστηκαν ήρθαν σαν επακόλουθο μιας διαδικασίας που ξεκίνησε από την κοινωνική βάση για να εκφράσει συγκεκριμένες ανάγκες και ευτύχησε με την Παλιγγενεσία.
Με επιφυλάξεις, καθώς οι διαφορές στις ποιότητες των ανθρώπων σήμερα είναι συγκλονιστικές σε σχέση με τότε, μια παρόμοια διαδικασία μπορεί να αποτελέσει εφαλτήριο εθνικής αν όχι ανάτασης έστω επιβίωσης. Η κρίση έχει στείλει εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες στο εξωτερικό. Αποκομμένους κυρίως μεταξύ τους, επικεντρωμένους στον επαγγελματικό τους σκοπό, χαμένους στο άγνωστο πλήθος. Αλλά και μακριά από το τοξικό από τους Καλφαγιάννηδες περιβάλλον της Ελλάδας, με νόστο αλλά πιο καθαρό μυαλό.
Αν μπορέσουν να συγκροτήσουν, έστω και διαδικτυακές, κοινότητες. Αν μπορέσουν να εκφράσουν και αυτοί μαζί με όσους έμειναν εδώ το αίτημα μιας γνήσιας αλλαγής νοοτροπίας, όχι «θέλουμε επιστροφή στο 2008, λεφτά να υπάρχουν». Αν θελήσουν κάποια στιγμή να γυρίσουν και όχι να μείνουν έξω όπως πολλοί σκέφτονται.
Αν μπορέσει να διαμορφωθεί ξανά και να επικρατήσει ο τύπος του Έλληνα που κρατάει τη μοίρα στα χέρια του, είτε όπως το 1800 κουβαλώντας εμπορεύματα με μουλάρια από τα Αμπελάκια ως τη Βιέννη, είτε όπως σήμερα περιζήτητο στέλεχος στην έρευνα και στην τεχνολογία αλλά σε ξένες πολυεθνικές. Ίσως, αυτός ο νέος τύπος Έλληνα μπορέσει να επιβάλει ένα νέο πολιτικό σύστημα. Αν διαμορφωθεί ευκρινώς από την κοινωνία η ανάγκη, γιατί σήμερα ακόμα δεν διαφαίνεται, θα βρεθούν και οι άνθρωποι που θα την υπηρετήσουν. Η σίγουρη ομοιότητα του τότε με το τώρα είναι η ανάγκη εξοβελισμού της ίδιας κάστας : των κοτζαμπάσηδων.
Βραχυπρόθεσμα, αυτό που πρωτεύει είναι η μέριμνα να μην αφανιστούμε από το ιστορικό προσκήνιο, η ύπαρξη Ελλήνων οι οποίοι θα συγκροτούν ανεξάρτητο Ελληνικό Κράτος και στο ορατό μέλλον. Και αν η 29η Μαΐου 1453 υπήρξε αποφράδα για τον Ελληνισμό ημέρα, κάθε 29η Μαΐου όπου Ελληνόπουλα έρχονται στον κόσμο να πάρουν τη σκυτάλη ας είναι μέρα ελπίδας.

Σπύρος Σπυρόπουλος